Tự tin ban đầu của tôi trong việc xây dựng "chiến lược doanh nghiệp" nhanh chóng nhường chỗ cho sự hoang mang và bế tắc. Từng bước, kế hoạch trở nên phức tạp hơn, trong khi đội ngũ dần kiệt sức. Chỉ sau nhiều năm khởi nghiệp, tôi mới nhận ra sự sai lầm cơ bản và cần phải thay đổi toàn diện.
Khi "chiến lược" chỉ còn là một bản kế hoạch khuyến mãi hời hợt, doanh nghiệp đang đánh mất bản chất quan trọng của marketing. Các hoạt động quảng bá trở nên vô nghĩa và thiếu chiều sâu. Thay vì tập trung vào giá trị thực sự, nhiều công ty chỉ chú trọng đến các chương trình khuyến mãi ngắn hạn.
Tôi vẫn còn khắc sâu trong trí nhớ phiên họp chiến lược quan trọng của doanh nghiệp cách đây ba năm. Với cương vị lãnh đạo điều hành cao nhất, tôi đã phác thảo một chiến lược vô cùng chi tiết và toàn diện. Mỗi chi tiết đều được tôi cân nhắc một cách hết sức kỹ lưỡng.Kế hoạch phát triển của chúng tôi bao gồm việc thành lập 2 chi nhánh bổ sung. Mục tiêu chính là mở rộng thị trường và nâng cao khả năng phục vụ khách hàng. Chúng tôi tin rằng bước đi này sẽ mang lại nhiều cơ hội phát triển kinh doanh.Bằng cách áp dụng các phương pháp tiếp thị đột phá và xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với khách hàng, doanh nghiệp đã gặt hái thành công ngoạn mục. Các chiến lược bán hàng được tinh chỉnh kỹ lưỡng và áp dụng linh hoạt. Kết quả là doanh số đã tăng trưởng 40%, vượt xa mọi dự đoán ban đầu.Chiến lược số hóa hoạt động kinh doanh đang được đẩy mạnh một cách toàn diện. Các nền tảng trực tuyến cung cấp cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn và hiệu quả. Chúng tôi không ngừng cải thiện và phát triển các kênh bán hàng online.Định kỳ ba tháng một lần, chúng tôi cho ra mắt sản phẩm mới với mục tiêu nâng cao trải nghiệm người dùng. Mỗi sản phẩm đều được nghiên cứu kỹ lưỡng và phản ánh những xu hướng mới nhất. Chúng tôi luôn lắng nghe và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.Bề ngoài nhà lãnh đạo có vẻ chuyên nghiệp, nhưng thực tế kinh doanh lại đầy thử thách. Việc mở rộng quy mô không đem lại kết quả như kỳ vọng. Chi phí tăng cao, trong khi doanh thu lại không có dấu hiệu cải thiện. Các sản phẩm mới gần như không được thị trường đón nhận. Nhân viên ngày càng hoài nghi về định hướng phát triển của công ty.Sự khác biệt giữa kế hoạch hành động và chiến lược phát triển đã trở nên rõ ràng với tôi. Trước đây, tôi chỉ tập trung vào một danh sách các nhiệm vụ mà không có sự liên kết và định hướng. Giờ đây, tôi hiểu rằng cần phải xây dựng một hệ thống tư duy chiến lược để hướng dẫn việc ra quyết định và phát triển công ty.
Sự nguy hiểm của sự tự mãn trong lãnh đạo kinh doanh
Câu đầu tiên nhấn mạnh về sự nguy hiểm của việc tự cho mình là người hiểu nhất về doanh nghiệp. Những nhà lãnh đạo thường rơi vào cái bẫy ngọt ngào của sự tự mãn, tin rằng mình nắm rõ mọi thông tin và chiến lược. Thực tế, sự tự tin thái quá này có thể dẫn đến những quyết định sai lầm và cản trở sự phát triển của tổ chức. Việc không lắng nghe ý kiến của nhân viên và coi thường những góc nhìn khác có thể là nguyên nhân dẫn đến thất bại của doanh nghiệp. Sự hiểu biết nội tại của một nhà sáng lập luôn sâu sắc hơn bất kỳ chuyên gia ngoài cuộc nào. Tôi tin rằng những bản slide đẹp không thể thay thế được trải nghiệm thực tế. Góc nhìn riêng của tôi về doanh nghiệp là duy nhất và không thể thay thế. Hai năm chìm trong những quyết định sai trái, tôi đã mất gần 2 tỷ đồng một cách vô nghĩa. Mỗi sai lầm như một bài học đau đớn nhưng vô cùng quan trọng. Tôi nhận ra rằng sự thiếu suy nghĩ và vội vàng có thể gây ra những hậu quả khôn lường. Trải nghiệm này đã giúp tôi trở nên minh mẫn và cẩn trọng hơn trong mọi quyết định. Tôi đã học được giá trị của sự kiên nhẫn và suy xét.Chiến lược mở rộng sai lầm: Tôi đã không nhận định chính xác năng lực phục vụ của doanh nghiệp khi quyết định mở rộng sang phân khúc khách hàng giá rẻ. Hệ thống vận hành được xây dựng chuyên biệt cho khách hàng trung và cao cấp, nhưng lại cố gắng tiếp cận một nhóm khách hoàn toàn khác. Điều này gây ra sự không thống nhất và giảm hiệu quả hoạt động.Sau nhiều năm, tôi mới nhận ra rằng phương thức quản trị của mình thiếu tính chiến lược và hệ thống. Con thuyền doanh nghiệp của tôi trôi theo dòng chảy thị trường, không có sự tính toán kỹ lưỡng và định hướng rõ ràng. Mọi quyết định đều xuất phát từ cảm tính và phản ứng tức thời.
Quá trình xây dựng chiến lược đòi hỏi sự tinh tế trong việc chọn lọc. Không phải tất cả đều quan trọng, mà quan trọng là phải chọn đúng trọng tâm. Chiến lược thành công là kết quả của những lựa chọn thông minh và mục tiêu rõ ràng.
Ban đầu, tôi tin rằng một doanh nghiệp mạnh mẽ là đơn vị có khả năng mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác nhau. Tôi nghĩ rằng việc phục vụ đa dạng khách hàng và chiếm lĩnh nhiều phân khúc thị trường là dấu hiệu của sự thành công. Tuy nhiên, kinh nghiệm đã cho tôi thấy rằng sự lan man, ôm đồm không phải là con đường đúng đắn.Nghệ thuật quản trị chiến lược được ví như một cuộc chơi tinh vi của những quyết định mang tính chiến lược. Mỗi lựa chọn đều được cân nhắc kỹ lưỡng từ khách hàng, kênh phân phối đến sản phẩm và thời điểm. Sự linh hoạt và can đảm trong việc từ bỏ những gì không còn hiệu quả chính là yếu tố then chốt. Các nhà lãnh đạo thành công luôn biết cách điều chỉnh và tối ưu hóa chiến lược.
Trong lĩnh vực tư vấn chiến lược, việc thu thập thông tin ban đầu luôn được coi trọng hơn cả quá trình xây dựng kế hoạch. Các chuyên gia sẽ tiếp cận doanh nghiệp bằng cách đặt những câu hỏi thấu đáo nhằm nắm bắt đầy đủ bối cảnh và yêu cầu cụ thể.Các doanh nghiệp cần xác định chính xác profile của khách hàng chủ chốt tạo nên 80% doanh thu. Đó là những khách hàng có giá trị mua sắm cao, thường xuyên và có xu hướng giới thiệu thêm khách hàng mới. Chiến lược marketing và chăm sóc khách hàng cần được điều chỉnh phù hợp.Đánh giá chi tiết mức độ sinh lời hay thua lỗ của các mảng hoạt độngChiến lược marketing: Làm rõ sự khác biệt giữa sản phẩm chính và phụ. Xác định điểm mạnh và giá trị của từng loại sản phẩm. Phương thức tiếp cận khách hàng sẽ khác nhau tùy theo từng nhóm sản phẩm.Trong 5 năm tới, tôi muốn phát triển toàn diện cả về chuyên môn và kỹ năng mềm. Tôi sẽ chủ động tìm kiếm các cơ hội học tập và phát triển. Mục tiêu của tôi là trở thành một chuyên gia có ảnh hưởng và giá trị trong lĩnh vực của mình.Những câu hỏi nghiêm khắc đã ép buộc tôi phải xem xét lại những vùng mù trong nhận thức của mình. Tôi đã phải dũng cảm đối diện với những khuyết điểm từng bị che đậy. Sự thành thực với chính mình là bước đầu tiên của sự trưởng thành.
Chiến lược là công cụ quan trọng, nhưng không phải là lời giải quyết mọi vấn đề. Sự sáng tạo, linh hoạt và khả năng thích ứng mới là yếu tố quyết định thành công cuối cùng. Không có kế hoạch nào là hoàn hảo tuyệt đối.
Tôi không có ý định thúc đẩy việc thuê chuyên gia một cách máy móc. Bản thân tôi là minh chứng sống về sự cần thiết của việc biết nhận tài liệu đào tạo nội bộ thức năng lực bản thân. Trải qua quá trình tự mình làm mọi thứ, tôi đã rút ra nhiều bài học quan trọng.Xây dựng chiến lược kinh doanh là một cuộc hành trình tự khắc phục. Người lãnh đạo phải có can đảm dừng lại để suy ngẫm và đánh giá lại toàn bộ hệ thống. Đó là một quá trình đòi hỏi sự trung thực và quyết tâm cao độ.
Chiến lược chính là chìa khóa để bạn chuyển từ vị thế người theo đuổi sang vị thế người dẫn dắt. Bạn không chỉ đơn thuần phản ứng với thị trường mà còn chủ động định hình và tạo ra những thay đổi. Đó là bước đi khác biệt của những nhà lãnh đạo tầm nhìn.Tôi chấp nhận những sai lầm của mình như một phần tất yếu trong hành trình học hỏi và phát triển. Sự nuối tiếc lớn nhất của tôi không phải là việc mắc sai lầm, mà là đã không nhanh chóng nhận ra và điều chỉnh chúng. Đối với những nhà lãnh đạo doanh nghiệp đang cảm thấy mệt mỏi với việc cứ chạy mãi mà không thấy kết quả, có lẽ điều cần thiết lúc này không phải là tăng tốc độ mà là xây dựng một kế hoạch chiến lược đúng đắn.